Odporność psychiczna pozwala nam radzić sobie z trudnościami i wyzwaniami. To z kolei przekłada się też na naszą efektywność w realizacji celów aż w ok. 25%. Można ją wzmacniać, ponieważ to zdolność, a nie cecha. Bardzo temu może pomóc znajomość elementów odporności psychicznej oraz samoświadomość tego, co powoduje jej obniżenie.
Elementy (sfery) odporności psychicznej – tzw. MODEL 4C.
- KONTROLA (Control) – poczucie kontroli oraz sprawczości to przekonanie, że ma się wpływ na swoje życie. Taka osoba potrafi kontrolować swoje emocje i reakcje. To z kolei przekłada się na to, że w trudnych sytuacjach zachowuje spokój. Akceptuje też to, że na pewne sprawy po prostu nie ma wpływu
- ZAANGAŻOWANIE (Commitment) – to umiejętność wyznaczania celów i określania priorytetów. To też wytrwałość, determinacja i konsekwencja w ich realizacji. Taka osoba nie snuje jedynie planów, lecz jest zorientowana na ukończenie działania pomimo napotykanych pokus i trudności.
- GOTOWOŚĆ NA WYZWANIA (Challenge) – osoba, która ma wysoką odporność psychiczną traktuje wyzwania jako szanse, a nawet świadomie poszukuje nowych możliwości. Nastawiana jest na ciągłą naukę, rozwój i doskonalenie oraz wychodzenie poza własne możliwości i strefę komfortu.
- PEWNOŚĆ SIEBIE (Confidence) – to poczucie, że jest się w stanie sprostać wyzwaniom. Taka osoba wierzy we własne umiejętności, a błędy postrzega jako coś, co może naprawić. Ma też pewność w relacjach interpersonalnych, potrafi wyrażać swoje zdanie i do niego przekonywać .
Co obniża naszą odporność psychiczną?
- Zamartwianie się o przyszłość z powodu złych doświadczeń w przeszłości – każdy z nas ma jakieś złe doświadczenia. Nie jest to jednak żaden dowód na to, że powtórzą się w przyszłości. Na błędach warto się uczyć, a nie ciągle nimi żyć.
- Przejmowanie się opinią innych ludzi – zdanie innych ludzi na nasz temat może być dla nas ważne, ale nie powinno negatywnie wpływać na nasze samopoczucie, nasze wybory i hamować przed podjęciem działań, które uważamy za dobre dla nas.
- Wymaganie od siebie perfekcji – przede wszystkim osiągnięcie perfekcji nie jest możliwe. Należy poznać swoje mocne strony i korzystać z naturalnych talentów, a nie koncentrować na słabościach.
- Obwinianie innych ludzi o swoje niepowodzenia – przerzucanie na innych odpowiedzialności za nasze niepowodzenia wcale nas od nich nie uwalnia, a wręcz przeciwnie. Powoduje to spadek pewności siebie, poczucia wpływu na swoje życie i bezradności w stosunku do napotykanych trudności.
Odporność psychiczną jako Model 4C opisał duet naukowców Peter Clough i Doug Strycharczyk. Stworzyli także kwestionariusz MTQ PLUS (Mental Toughness Questionnaire), który służy mierzeniu poziomu odporności psychicznej.
W budowaniu odporności psychicznej może Ci także pomóc umiejętność rozpoznawania własnych emocji, o czym przeczytasz w artykule: “Naucz się swoich emocji”.
Please follow and like us:
